Bedrijvigheid

Het hoogtepunt van de ambachtelijke leerindustrie was in 1881 toen er in Lichtenvoorde 5 leerlooierijen met in totaal 18 werknemers en 71 schoenmakerijen met in totaal 290 werknemers waren. Al voor 1900 verdween het leerlooien en schoenmaken als huisvlijt en kwamen er fabrieken voor in de plaats. Eén van de bedrijven die de combinatie van looien en lederverwerking op zich nam, was H.B. Sterenborg. Als 9-jarige ging hij werken in looierijen in Brabant om het vak te leren. Daarna begon hij in 1875 met een looierij aan de Nieuwe Maat en in 1880 met een schoenmakerij. Rond 1902 stopte

In de 19e eeuw werden grote verbeteringen gerealiseerd op het gebied van de gezondheidszorg. De welvaart steeg door de toenemende bedrijvigheid met name in dfe leerindustrie. Door de aanleg van wegen en het ontstaan van het railverkeer nam ook de mobiliteit toe.  In 1874 trad het Kinderwetje van Van Houten in werking. Dat bepaalde dat kinderen onder de 12 jaar geen fabrieksarbeid mochten verrichten, veldarbeid dus nog wel. In 1900 kwam dan eindelijk de Leerplichtwet die bepaalde dat alle kinderen naar school moesten. In de jaren daarna worden er dan ook Lagere Scholen in meer buurtschapp

Naast de leerlooiers waren er ook ambachtelijke borstelmakers. Borstels werden gemaakt van struikheide, maar ook van varkens- en paardenhaar. Borstelharen werden met teer in het borstelhout gelijmd. Antony Weijenborg (1787-1878) was zo’n borstelmaker. Hij was logementhouder en eigenaar van De Koppelpaarden en begon rond 1860 achter zijn logement een borstelmakerij. In de borstelmakerij werkten één of meer knechten die ook in het logement werden ingezet voor het verzorgen van de paarden e.d. In 1914 zal zijn kleinzoon, intussen eigenaar van twee borstelfabriekjes, een nieuwe