Toebeshof
Raadsbesluit van 25 Oktober 1948
I De naamgeving van een nieuwe straat in Harreveld (1948) In het najaar van 1948 werden voorbereidingen getroffen voor de bouw van een aantal woningen aan een straat die nog geen naam had. Op 23 september 1948 richtte het college van B en W een brief aan pastoor Oosterman met de vraag of hij geschikte straatnamen kon voorstellen. In deze brief werden alvast drie namen ter overweging gegeven: Toebeshof of Toebeshofstraat Freule van Dorthstraat Rector Hulshofstraat De historische achtergrond van Toebeshof De gronden waarop de nieuwe straat werd aangelegd, waren oorspronkelijk eigendom van café Wieggers en gingen terug op de boerderij Toebeshof. Deze boerderij stond destijds niet ver van de huidige locatie van café en zaal ‘De Boer’. In het tweede kwart van de negentiende eeuw woonde hier het echtpaar Toebes-Weijenborg, dat acht kinderen kreeg. Twee van hun zonen, G.J. Toebes ( data-start="1105" data-end="1116">de oudste) en J.H. Toebes ( data-start="1138" data-end="1150">de jongste), maakten een opmerkelijke afspraak over hun beroepskeuze. G.J. Toebes erfde de ouderlijke boerderij en trouwde in 1858 met Aleida Hulshof. Na haar overlijden hertrouwde hij met Geertruida Lensink. Uit zijn eerste huwelijk werd H.A. Toebes geboren, die trouwde met A.A. Wieggers. Het echtpaar zette de boerderij voort, wat leidde tot de naam Toebesboer. J.H. Toebes ( data-start="1567" data-end="1572">Jan) trouwde in 1878 met A.A. Hulshof en vestigde zich na zijn huwelijk in een nieuw pand aan de Lindeboomweg. Hij was bakker, landbouwer en kastelein. De broers spraken af dat G.J. Toebes zich niet met een tapperij zou bezighouden, zodat Jan Toebes als enige in Harreveld een café mocht uitbaten. De reconstructie van een vergeten geschiedenis Wanneer en waarom deze afspraak werd ontbonden, blijft onduidelijk wegens een gebrek aan archivalia. Wel spelen twee gevonden scherven en een maatbeker een rol in de reconstructie: Op de scherven van een kopje, gevonden in de tuin van Herman Ariës, stond in blauwe letters: "Wed. A.A. Wieggers". Dit betekent dat zij in 1911 weduwe werd op 47-jarige leeftijd. Haar zwager Jan Toebes was toen 67 jaar en dacht mogelijk al aan het afstoten van zijn caféwerkzaamheden. Een maatbeker voor sterke drank, die zich later in de woning van Herman Ariës bevond, werd voor het eerst geijkt in 1878 en voor het laatst in 1918. Dit suggereert dat Jan Toebes pas zeven jaar later stopte met zijn café. Na 1911 verschoof de focus bij de bewoners van de oorspronkelijke boerderij steeds meer naar de caféactiviteiten, terwijl de voormalige bakkerij weer terugkeerde naar het boerenbedrijf. Pastoor Oostermans voorstel voor straatnamen Pastoor Oosterman handelde snel. In een ongedateerd schrijven, dat op 12 oktober 1948 op het gemeentehuis arriveerde, stelde hij een achttal straatnamen voor, allen beargumenteerd: Aagtestraat – een oude naam in Harreveld, afgeleid van Sint Agatha Majoorstraat – vernoemd naar pastoor Majoor, wiens nagedachtenis in Harreveld voortleefde De Bothstraat – naar de grootste weldoenster van de parochie Von Raesfeldtstraat – vernoemd naar de man die de gronden voor de kerk en school afstond Van Diepenbrockstraat – verwijzend naar de eerste adellijke familie op het kasteel Ludgerstraat – genoemd naar Sint Ludger, die deze streken kerstende Toebesstraat – refererend aan de familie Toebes en hun boerderij Op de Pas – een oude benaming voor de gronden waar de weg werd aangelegd De uiteindelijke keuze De creativiteit van pastoor Oosterman werd beloond: meerdere van zijn voorgestelde namen werden door de gemeente gekozen voor straatnamen.