Kroosdijk
Raadsbesluit van 21 Oktober 1957
De Kroosdijk, een lange dijk die loopt van de Harreveldseweg naar de Koolsteeweg in Mariënvelde, is vernoemd naar de bijnaam van de familie Waalders: Kroos. Jan Hendrik Waalders bouwde in 1851 aan deze toen nog naamloze dijk een boerderijtje, het eerste gebouw langs de weg.
Antoni Waalders (ook wel Kroos-Antoon of Tone Kroos genoemd) werd geboren in Mariënvelde, dat destijds nog Achter-Zieuwent heette.
Antoni Waalders was getrouwd met Anna Sprenkelder. Niet lang daarna werd de dijk naar zijn bijnaam genoemd: Kroosdijk. In 1928 nam hun zoon J.H. Waalders de boerderij over.
In mei 1929 trouwde hij met J. Bokkers. Hun bruiloft was een echte boerenbruiloft, rijk aan oude tradities en rituelen. Een boerenbruiloft vol tradities.
Op een traditionele boerenbruiloft speelde de "dooienboer" (de man die normaal gesproken de leiding had bij een begrafenis) een bijzondere rol.
Dit keer trad hij op als "opperschenker" en verwelkomde hij de genodigden met een glaasje brandewijn of jenever. De vrouwelijke gasten, gekleed in stemmig zwart, namen plaats in de boerderij, waar de tafels al gedekt waren met lekkernijen.
Eén van de specialiteiten was vlees van de twee bruiloftskalveren, die een dag eerder waren geslacht – één van de bruidegom en één van de bruid.
De mannen dronken hun borrel buiten op het erf en langs de zandweg, terwijl elf jonge ongehuwde buurtjongens (buurtkeerls) de ereboog van dennentakken en groen verder versierden.
Ondertussen inspecteerden ze hun jachtgeweren, want ze zouden later deelnemen aan het "geluksschieten", een ritueel bedoeld om boze geesten te verjagen.
Plotseling klonk de kreet: "Ze komen eraan!". De elf buurtkeerls stelden zich in een rij op bij de erepoort. Toen het bruidspaar naderde, gaf de oudste het bevel: "Vuur!".
Elf schoten weergalmden door de lucht. Het bruidspaar – hij met een hoge hoed, zij met een zwarte hoed – stopte.
Twee jonge meisjes kwamen naar hen toe en boden hen een glaasje likeur aan. Ondertussen zette het strijkorkest het lied "Lang zullen ze leven" in. Na een tweede glaasje begon het feliciteren.
De buurtkeerls liepen met hun geladen geweren één voor één naar het bruidspaar, schoten in de lucht en zeiden tegen de bruidegom: "Veel geluk en de zegen."
Vervolgens herhaalden ze het ritueel voor de bruid met de woorden: "Bruid, van ’t zelfde."
Daarna volgden de vaders van de bruid en bruidegom, de familieleden en de overige gasten.
Binnen werd de bruiloft voortgezet met uitgebreide maaltijden en drank.
De bruidshaan: symbool van vruchtbaarheid en bescherming. Een ander bijzonder ritueel was de kraaiende bruidshaan, die zowel boze geesten moest verjagen als symbool stond voor vruchtbaarheid.
's Ochtends ving een van de buurtjongens een haan, waarna zijn kameraad hem een vingerhoed jenever gaf – want drank bevorderde het kraaien. Vervolgens werd de haan versierd met serpentines, in een kooi geplaatst en in het midden van de nindeure (de grote schuurdeuren van de boerderij) opgehangen. Zo probeerde de haan het rumoer van de feestvierders te overstemmen met zijn gekraai.
Het woord "kroos" kent meerdere betekenissen. Het bekendst is eendenkroos, de kleine, vrij op het water drijvende plantjes. Daarnaast wordt ook slachtafval van eenden en ganzen kroos genoemd.
