Gemeentelijk monument Koptisch-orthodox klooster / voorheen r.-k. klooster ‘Loreto’ in Lievelde
Aan de Kloosterstraat 5 in Lievelde is een koptisch-orthodox klooster gevestigd. Het is gevestigd in een gebouw dat oorspronkelijk was gebouwd als rooms-katholiek studiehuis ‘Loreto’ van de paters maristen. Het gebouw is een gemeentelijk monument.
De ongetrouwde broers Dorus en Bernard Braker hadden een boerderij in Lievelde. Zij wensten dat aldaar een missiehuis zou worden gevestigd. Daartoe waren zij bereid hun boerderij aan de paters maristen te verkopen. De paters maristen op hun beurt wilden hun kleinseminarie vanuit het al te excentrisch in Zeeuws-Vlaanderen gelegen Hulst naar de Achterhoek overbrengen. Maar de aartsbisschop van Utrecht, kardinaal De Jong wilde aanvankelijk geen toestemming geven voor de vestiging van nóg een nieuw kleinseminarie in zijn ambtsgebied.
UIteindelijk gaf kardinaal De Jong toch toestemming, zelfs voor een grootseminarie, op voorwaarde dat de paters maristen ook een HBS zouden stichten. Deken Hooijman had daarover contact opgenomen met de kardinaal. In de Achterhoek was namelijk nog geen rooms-katholieke middelbare school en deken Hooijman van Groenlo wilde graag een rooms-katholieke HBS in zijn dekanaat. Deze toestemming van de kardinaal maakte de weg vrij voor de eigendomsoverdracht door de familie Braker aan de paters in februari 1947.
De bedoeling was dat in Lievelde ook de HBS gebouwd zou worden. Dat is evenwel toch anders gelopen. In Groenlo was de ABTB eigenaar van een villa, die zij aan de paters beschikking stelde voor de provisorische vestiging van een HBS. In deze villa ging de HBS van start. Dit groeide later uit tot het Marianum in Groenlo, hoezeer ook vanuit Lichtenvoorde nog wel werd geprobeerd om de HBS alsnog in Lievelde gevestigd te krijgen.
Nadat aan de voorwaarde voor het vestigen van een HBS was voldaan, kon met de bouw van het klooster worden begonnen. Het zou de naam ‘Loreto’ krijgen, naar de gelijknamige Italiaanse Mariabedevaartplaats. In september 1950 werd met het grondwerk voor de bouw van het klooster begonnen. Het werk werd uitgevoerd door aannemer H. te Brake, De architect was ir. Jan van der Laan uit Leiden. Op 29 april 1951 werd de eerste steen gelegd door deken Hooyman en in 1951 werd het klooster in gebruik genomen. Op 2 maart 1952 werden de eerste twee priesters van het Studiehuis Loreto gewijd in Groenlo.
Toen in de jaren zestig steeds minder jongens zich nog tot het priesterschap aangetrokken voelden, werd besloten het grootseminarie in Lievelde op te heffen. De laatste in het klooster in Lievelde aanwezige priesterstudenten verhuisden en zetten hun theologiestudie voort aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen. Wel bleef een communiteit van maristen gehuisvest in het klooster, waar toen tevens een opleiding voor leerling-bejaardenverzorgsters werd gevestigd. Enkele honderden behaalden hier hun diploma. Loreto werd in die jaren steeds meer dan voorheen ook een plaats voor jeugdwerk en retraites en de vergaderplaats van de pastores, parochieraden, liturgische werkgroepen en gespreksgroepen
In 2011 werd het klooster te koop gezet. In 2016 diende de Koptisch-Orthodoxe Kerk zich aan als koper om er een kloostergemeenschap te vestigen. Ook de laatste drie in het klooster Loreto verblijvende maristen verlieten toen Lievelde.
