De heerlijkheid Lichtenvoorde
De heerlijkheden Borculo en Lichtenvoorde worden in 1777 aangekocht door Prins Willem V van Oranje-Nassau. Bij de beschrijving van de heerlijkheid na de verkoop in 1777 wordt opgemerkt dat de stad Lichtenvoorde ‘nog groot nog fraaij‘ en niet meer dan een ‘open vlek’ is, maar dat ‘de Kring, of het sogenaemde Schependom vrij geëxtendeert’ is. Rond 1780 telt de stad Lichtenvoorde 85 huizen (met 126 huishoudens) en in de kring Lichtenvoorde nog eens 17 huizen (met 17 huishoudens). Lichtenvoorde is bezit van de heren Van Bronckhorst. In 1360 wordt het verenigd met de heerlijkheid Borculo door het huwelijk van Gijsbert van Bronckhorst met Henrica van Dodingweerde, erfdochter van Borculo. In 1616 wordt Lichtenvoorde opnieuw een zelfstandige heerlijkheid, waarbij ook de oude rechtspraak wordt hersteld. De band met Borculo wordt definitief verbroken wanneer Maria Magdalena van Limburg Stirum, de weduwe van Hendrik graaf van Nassau Siegen, de heerlijkheid opdraagt aan de Staten van Gelderland.
Bij de foto:
De oudst bekende kaart waarop Lichtenvoorde in detail voorkomt is omstreeks 1650 door landmeter Jan van Lindt vervaardigd. Het origineel, een kaart van 70 bij 70 cm, ligt in het Rijks Archief in Arnhem. Op deze oudstbekende kaart waarop Lichtenvoorde zo in detail voorkomt zijn veel van de huidige vormen van de oude kom al herkenbaar. Op deze kaart is het omgrachte kasteelterrein zichtbaar met direct zuidwaarts daarvan een eveneens omgracht deel van de nederzetting, de huidige Varkensmarkt en omgeving. De tegenwoordige Korte Rapenburgsestraat is dan alleen aan de oostzijde bebouwd. Het is de eerste bebouwing van de nederzetting buiten de gracht. Hier is ook de enige poort die ‘het stedeke’ rijk is te vinden. De nederzetting is vermoedelijk (gedeeltelijk) omwald geweest: de straatnaam Bleekwal herinnert daar nog aan. Buiten de gracht zijn de huidige Dijkstraat, Molendijk en Rapenburgsestraat al goed herkenbaar. De Molendijk loopt richting de molen, die prominent op de kaart is afgebeeld. Bovenaan is een driesprong (de Driehoek) zichtbaar met de wegen naar Lievelde Tongerlo en Aalten. Ook wegen als de Esstraat, Op den Akker en de Varsseveldseweg zijn op de kaart te herkennen.
