Antoniusstraat


Raadsbesluit van 17 Oktober 1958  De Antoniusstraat is vernoemd naar Antonius Abt. Deze heilige (geboren in 251 in Keman, Midden-Egypte, en overleden in 356 in de Egyptische woestijn) is bekend onder verschillende bijnamen: Antonius de Kluizenaar, Antonius de Grote, Antonius met het varken en Antonius van Thebaïs. In de kerkelijke kunst wordt hij vaak afgebeeld met een kruisstaf (tau), een boek en de vertrapte duivel aan zijn voeten. Er zijn ook kunstwerken waarop Antonius samen met een varken staat afgebeeld, waarbij het dier een bel om zijn nek draagt. Antonius Abt is de beschermheilige van vele beroepen, vooral van beroepen die te maken hebben met vee. Tijdens de christenvervolgingen in het jaar 310, onder keizer Maximinus, trok Antonius naar Alexandrië. Daar maakte hij openlijk bekend dat hij christen was, met de bedoeling de marteldood te sterven. De keizer liet hem echter ongemoeid. Antonius overleed uiteindelijk op 105-jarige leeftijd. Zijn gebeente werd in 561 ontdekt en overgebracht naar Alexandrië. In 635 werd het verder verplaatst naar Constantinopel. Rond het jaar 1000 kwamen de meeste relieken terecht in Frankrijk. Van Antonius is slechts één wonder overgeleverd. In 1095 was de zoon van een Franse edelman ernstig ziek; hij leed aan Sint-Antoniusvuur. De edelman riep de heilige Antonius aan en wonderbaarlijk genoeg genas de jongen. Uit dankbaarheid stichtte de edelman een kloosterorde, die hij de Antonieten noemde. De leden van deze orde hielden zich bezig met het oprichten van hospitalen en de verzorging van pestpatiënten. De Antonieten kondigden hun komst aan door het luiden van een bel. Tot slot nog twee van de vele verklaringen voor het symbool van het varken. In de middeleeuwen werd het niet zo nauw genomen met de hygiëne. Afval werd simpelweg op straat gegooid, wat ratten aantrok — en ratten waren beruchte verspreiders van de pest. Om de hoeveelheid afval te verminderen, werden varkens ingezet om het stadsvuil op te eten. Daardoor werden varkens gezien als beschermers tegen de pest. Een tweede verklaring verwijst naar het varken als symbool van vraatzucht en zinnelijkheid — twee verleidingen die Antonius tijdens zijn kluizenaarsleven wist te overwinnen.

© Tekst: Henny Bennink
Lees meer

Gerelateerde informatie


Onderwerpen